Dzisiejszy wpis to kilka praktycznych wskazówek na temat porozumienia rodzicielskiego – pisemnego porozumienia małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów
z dzieckiem po rozwodzie.
W polskim prawie nie istnieje określony wzór planu wychowawczego.
Przepisy kodeksu rodzinnego stanowią jedynie, że porozumienie rodzicielskie musi być zawarte na piśmie i podpisane przez każdego z rodziców. Najczęściej wzory rodzicielskiego planu wychowawczego przypominają zwyczajną umowę, której stronami są rodzice dziecka.
Przystępując do sporządzania planu rodzicielskiego należy mieć na uwadze jeden cel – dobro dziecka. Tylko taki plan będzie mógł zostać uwzględniony przez orzekający w sprawie sąd.
Porozumienie powinno rozstrzygać we wszystkich istotnych sprawach dziecka i obejmować wszystko to, co wchodzi w zakres atrybutów władzy rodzicielskiej. Porozumienie powinno zatem dotyczyć wychowania, kierowania, troski o środowisko materialne dziecka i o jego osobę. Porozumienie małżonków jest istotnym elementem wpływającym na decyzję sądu w zakresie władzy rodzicielskiej (por. uchwała SN z 05.06.2012 r., III CZP 72/11).
Przygotowując plan rodzicielski upewnijcie się Państwo, czy uwzględniliście w nim następujące kwestie:
- Z którym z rodziców będzie mieszkało dziecko, czy dziecko będzie mieszkało z jednym rodzicem, czy będzie to opieka naprzemienna.
- Z jaką częstotliwością, w jakich terminach dziecko będzie się spotykało z rodzicem, z którym nie mieszka.
- Kto będzie sprawował opiekę nad dzieckiem w okresie świąt i wakacji.
- Jak podejmowane będą decyzje w istotnych sprawach dotyczących dziecka (np. w sprawie leczenia, edukacji, wyjazdów).
- Jak wygląda udział rodziców w kosztach utrzymania dziecka.
- Jak będą wyglądały kontakty dziecka z innymi członkami rodzin (dziadkami, wujkami, nowym partnerem byłego małżonka)
- Jak rodzice będą w przyszłości podejmować decyzje w sprawie dziecka.
Powierzenie wykonywania władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom (zgodnie z przedstawionym porozumieniem rodzicielskim) oznacza przyznanie praw i obowiązków z niej wynikających na równi obojgu byłym małżonkom. Oboje mają zatem obowiązek i prawo do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jednak jego godności i praw. Atrybuty władzy rodzicielskiej są zarazem obowiązkiem rodziców, zaś jej podstawowym celem jest funkcja ochronna względem dziecka (por. uchwała SN z 08.03.2006 r., III CZP 98/05). W ramach wykonywania pieczy nad osobą dziecka rodzice wychowują dziecko, kierują nim, zapewniają mu odpowiednie warunki bytowe, troszczą się o zdrowie i bezpieczeństwo dziecka. Obowiązek rodziców sprawowania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka powinien być przez nich wykonywany osobiście (por. orzeczenie SN z 21.11.1952 r., C 1814/52).
Jakie korzyści daje nam porozumienie rodzicielskie?
Istotą planu rodzicielskiego jest przede wszystkim zabezpieczenie sytuacji dziecka po rozwodzie rodziców. Rodzicielski plan wychowawczy ma zagwarantować, że rozwód wpłynie w jak najmniejszym stopniu na zdrowie emocjonalne małoletniego dziecka. To właśnie dlatego, w czasie rozprawy rozwodowej sąd rozpatruje, czy warunki uzgodnione przez rodziców zapewnią dziecku poczucie stabilności i bezpieczeństwa niezbędne do prawidłowego rozwoju.
Porozumienie rodzicielskie to również bardzo korzystna opcja dla rodziców.
Kwestie związane z uregulowaniem opieki nad dzieckiem wywołują u małżonków zazwyczaj najwięcej negatywnych emocji. Właśnie z tego powodu warto przemyśleć warunki sprawowania władzy rodzicielskiej na etapie przedsądowym – poza salą rozpraw.
W razie jakichkolwiek pytań pozostaję do Państwa dyspozycji.
Zapraszam do kontaktu!